درآمد واتساپ از کجاست؟ واتساپ چطور پول درمی‌آورد؟

WhatsApp از زمان پیدایش تا امروز سفر هیجان‌انگیز و دیوانه‌واری را پشت سر گذاشته است. واتساپ توسط 2 نفر که از تبلیغات متنفر بودند و به حریم خصوصی احترام زیادی می‌گذاشتند ایجاد شد. در نهایت هم در دستانِ غول بزرگ تکنولوژی یعنی فیس‌بوک (Facebook) افتاد. شرکتی که هم من هم شما می‌دانیم شهرت خوبی در خصوص امنیت و حفظ حریم خصوصی ندارد. در این مقاله قرار است سفر واتساپ را مرور کنیم و به این سوال جواب دهیم که درآمد واتساپ از کجاست. همچنین ببینیم که این پلتفرم در روزهای قدیم از چه سرویس درآمدزایی‌ای استفاده می‌کرد، الان چه می‌کند و برای آینده چه برنامه‌هایی دارد؟

اینم بخونید بد نیست: 10 روش کسب درآمد از سایت های محتوا محور

واتساپ بعد از خرید توسط فیس‌بوک، پیشرفت قابل توجهی داشت. از 450 میلیون کاربر در سال 2014 و هنگام خرید به بیش از 2 میلیارد کاربر در زمان نگارش این مقاله رسید. سازندگان واتساپ در نهایت به خاطر اختلاف نظر درباره درآمدزایی این سرویس، فیس‌بوک را ترک کردند. در ادامه برای اینکه به خوبی به سوالتان که درآمد واتساپ از کجاست جواب بدهم، باید این مسیر را با حوصله مرور کنیم.

واتساپ چطور به وجود آمد؟

قبل از تولد واتساپ در سال 2009، آقایان Jan Koum و Brian Acton هر دو با هم در شرکت Yahoo کار می‌کردند. از سال‌های 1998 تا 2007 (روزهای خوشِ یاهو!). یک نکته جالب را بگویم که گفتنش خالی از لطف نیست. سازندگان واتساپ بعد از ترک یاهو تا راه‌اندازی پیام‌رسان خود، برای Facebook رزومه فرستادند؛ اما درخواست هر دوی آن‌ها رد شد! باور نمی‌کنید؟ توییتش را ببینید:

واتساپ ژانویه 2009 متولد شد. ایده راه‌اندازی واتساپ به آن زمان برمی‌گردد که هم آقای Koum هم آقای Acton یک گوشی آیفون خریدند. خرید گوشی آیفون احتمالا در ذهن هیچکس جرقه راه‌اندازی یک کسب و کار جدید را نمی‌زند. در واقع این 2 نفر متوجه کمبودهایی در تعداد و تنوع اپلیکیشن‌های موبایل شدند. دقت داشته باشید که App Store اپل در تاریخ 10 جولای 2008 در دسترس عموم قرار گرفت. یعنی 6 ماه قبل از آیفون خریدنِ سازندگانِ واتساپ!

اینم بخونید بد نیست: پيدا كردن افراد در واتساپ بدون شماره تلفن ممکن است؟

اولین روزهای واتساپ

واتساپ در نسخه اولیه خود، حتی یک پیام‌رسان هم به حساب نمی‌آمد. تنها کاری که کاربران می‌توانستند انجام دهند این بود که وضعیت (status) خود را به‌روز کنند. آن وضعیت هم فقط توسط افرادی خاص در یک محدوده قابل رویت بود.

در ژوئن 2009 اپل قابلیت Push notifications را معرفی کرد که باعث رشد بسیار زیاد واتساپ شد. این قابلیت به کاربران اجازه می‌داد وقتی کسی وضعیت خودش را به‌روز می‌کرد، برای آن‌ها اعلان ارسال شود.

قابلیت پیام‌رسانی که اکنون هسته اصلی واتساپ را تشکیل می‌دهد، در نسخه 2.0 به این پلتفرم اضافه شد. همین زمان بود که تعداد کاربران واتساپ به بیش از 250.000 نفر رسید. در اوایل سال 2011 میلادی، واتساپ در لیست 20 اپلیکیشن برتر اپ استور اپل قرار گرفت.

وقتی زور پول به ارزش‌های آدمی می‌چربد!

با رشد سریع واتساپ، توجه سرمایه‌گذاران هم به این سرویس جلب شد. هر چند در اوایل کار سازندگان واتساپ برای جذب سرمایه مقاومت نشان می‌دادند. چون دلشان می‌خواست محصولی بدون تبلیغات آزاردهنده داشته باشند و جذب سرمایه ممکن بود به زیر پا گذاشتن ارزش‌هایشان منجر شود.

سال 2012 وبلاگ واتساپ یک مطلب با عنوانِ «چرا ما آگهی نمی فروشیم؟» یا «Why we don’t sell ads» منتشر کرد. در این مقاله سازندگان واتساپ توضیح داده‌اند که چرا علاقه‌ای به کسب درآمد توسط تبلیغات ندارند. توصیه می‌کنم با کلیک روی لینکی که قرار دادم این مقاله جالب و کوتاه را بخوانید. یکی از جملات جالب این مقاله چنین جمله‌ای بود:

هیچ کس از خواب بیدار نمی‌شود تا با عجله برود آگهی تبلیغاتی ببیند.!

در آپریل 2011 سازندگان واتساپ سرانجام از Sequoia Capital هشت میلیون دلار سرمایه جذب کردند. البته بعد از آن که مطمئن شدند واتساپ همچنان رایگان می‌ماند.

رشد واتساپ تمامی نداشت

در فوریه 2013، واتساپ 200 میلیون کاربر فعال داشت و Sequoia Capital پنجاه میلیون دلار دیگر در این پلتفرم سرمایه‌گذاری کرد. این سوال که درآمد واتساپ از کجاست ذهن همه را درگیر کرده بود. اگر سرویس تبلیغات نداشت و قرار هم نبود در آینده تبلیغات جذب کند؛ چطور می‌خواست به درآمدزایی برسد؟

اینم بخونید بد نیست: کارگاه آموزشی استارت آپ – چگونه یک استارت آپ متولد میشود و رشد میکند؟

درآمد واتساپ از کجاست؟

واتساپ در روزهای اولیه خود، به مدل درآمدزایی Freemium متکی بود. به این شکل که استفاده از واتساپ برای 1 سال رایگان بود و بعد از آن کاربر با پرداخت اشتراک سالانه بسیار ناچیز (0.99 دلار)، می‌توانست از واتساپ استفاده کند. اما بیشتر کاربران این پلتفرم حتی یک ریال هم برای استفاده از WhatsApp پرداخت نکردند. به خاطر اینکه اپلیکیشن آن‌ها بعد از پایان 1 سال به شکل خودکار و رایگان تمدید شد.

سال 2014، وقتی فیس‌بوک واتساپ را به قیمت 19 میلیون دلار خرید، این پیام‌رسان حدود 450 میلیون کاربر فعال در سراسر جهان داشت. فیس‌بوک قبلا هم سابقه خرید موفق اینستاگرام را داشت. البته برنده اصلی این وسط، Sequoia Capital بود که با 58 میلیون دلار سرمایه‌گذاری، 3 میلیارد دلار سود کرد!

شاید برایتان عجیب باشد که چرا سازندگان واتساپ راضی به ادغام با فیس‌بوک شدند. یکی از دلایل اصلی این بود که فیس‌بوک به واتساپ اجازه می‌داد مستقل عمل کند. در مقاله‌ای که در وبلاگ واتساپ منتشر شد، این موضوع را کامل توضیح دادند.

اینم بخونید بد نیست: آموزش نصب و کار با GBWhatsapp (ویدئویی و متنی)

واتساپ برای همه رایگان شد

اتفاق مهم بعدی در ژانویه 2016 رخ داد. واتساپ برای همه رایگان شد و کاربران نیازی به پرداخت هزینه نداشتند. البته باز هم خبری از تبلیغات آزاردهنده نبود. سازندگان در این تاریخ اعلام کردند که قرار است ابزاری به واتساپ اضافه شود که کارهای جالبی انجام می‌دهد. مثل اتصال به بانک شما برای بررسی تراکنش‌ها و عیره.

فیس بوک طاقت نیاورد و شروع به استفاده از اطلاعات کاربران کرد!

آپریل 2016 واتساپ از یک سیستم رمزنگاری رونمایی کرد که به هیچکس اجازه نمی‌داد پیام‌های کاربران را در این پیام‌رسان بخواند. حتی خود سازندگان هم نمی‌توانستند به چت کاربران دسترسی داشته باشند. در نهایت فیس‌بوک کار خودش را کرد!

آگوست 2016، صفحه حفظ حریم خصوصی کاربران واتساپ به‌روز شد. در این به‌روزرسانی به کاربران اطلاع داده شد که بعضی از اطلاعات کاربران با شرکتِ مادر (فیس‌بوک) به اشتراک گذاشته می‌شود.

داستان تلخِ جدایی سازندگان واتساپ

فیس‌بوک هنگام خرید واتساپ در سال 2014، به سازندگان آن قول داده بود که مستقل کار کنند. حتی به آن‌ها گفته شد که برای 5 سال آینده هیچ فشاری برای درآمدزایی واتساپ روی آن‌ها نخواهد بود. هرچند این وعده عملی نشد و اختلاف نظرها شروع شدند.

در حالی که فیس‌بوک اصرار داشت واتساپ از تبلیغات کسب درآمد کند، Brian Acton از مدل درآمدزایی دیگری صحبت می‌کرد. پیشنهاد او این بود که کاربران تعداد مشخصی پیام قابل ارسال داشته باشند و بعد از پایان آن‌ها حساب کاربری خود را شارژ کنند.

پروپوزال پیشنهادی آقای acton توسط فیس‌بوک رد شد. همین موضوع باعث شد در سپتامبر 2017، ایشان فیس‌بوک و واتساپ را ترک کند، بدون اینکه حتی به طور کامل تسویه حساب کند. Brian acton از این استعفا حدود 850 میلیون دلار ضرر کرد! Jan Koum رفیق قدیمی او هم بعد از تسویه حساب کامل در آپریل 2018 مجموعه فیس‌بوک را ترک کرد.

با تمام این توضیحات درآمد واتساپ از کجاست؟

تمام این‌ها را گفتیم تا به سوال اصلی خودمان برسیم. درآمد واتساپ از کجاست؟ واتساپ در حال حاضر از 2 منبع درآمدزایی می‌کند:

1. WhatsApp For Business
2. WhatsApp Pay

در ادامه بیشتر با این 2 مدل درآمدزایی آشنا خواهیم شد.

درآمد واتساپ از WhatsApp For Business

WhatsApp Business، همانطور که از نامش هم مشخص است، خدماتی برای کسب و کارها فراهم می‌کند. قابلیت‌هایی مثل ساخت کاتالوگ محصولات و پشتیبانی از مشتریان. در حالی که خودِ واتساپ بیزینس رایگان است؛ این شرکت از WhatsApp for Business API کسب درآمد می‌کند. تنها یک ماه بعد از راه‌اندازی این API، نتفلیکس، Uber و بیش از 100 شرکت دیگر شروع به کار با این پلتفرم کردند.

هر چه سریع‌تر باشید، کمتر هزینه پرداخت می‌کنید.

نحوه درآمدزایی WhatsApp For Business هم جالب است. حساب‌های بیزینس تا 24 ساعت وقت دارند که به پیام‌ها پاسخ دهند. برای هر تاخیر در پاسخ‌گویی هزینه‌ای دریافت می‌شود که با توجه به کشورهای مختلف متفاوت است.

این شکل از درآمدزایی برای کسب و کارها مناسب است چون می‌توانند با سرعت بیشتری به پشتیبانی مشتریان بپردازند. از آن طرف مشتری هم خیالش راحت است که پاسخ خود را در کوتاه‌ترین زمان ممکن می‌گیرد.

درآمد واتساپ از WhatsApp Pay

واتساپ در چند سال قبل نشان داده که به کسب درآمد از کسب و کارها و ارائه خدمات به فعالان اقتصادی علاقه دارد. WhatsApp Pay یک نمونه دیگر از این علاقه است.

به کمک این سرویس کاربران می‌توانند داخل واتساپ خرید و فروش کنند. این پلتفرم برای کاربر نهایی (خریدار) رایگان است، اما 3.99% مبلغ را به عنوان کارمزد تراکنش از فروشنده کسر می‌کند. در زمان نگارش این مقاله (آذر ماه 1400) WhatsApp Pay فقط در 2 کشور هند و برزیل در دسترس است. با کلیک روی این لینک می‌توانید از اضافه شدن کشورهای جدید مطلع شوید.

اینم بخونید بد نیست: ظرفیت واتساپ برای ارسال فایل چقدر است؟ + چطور آن را افزایش دهیم؟

جمع‌بندی نهایی موضوع درآمد واتساپ

واتساپ تصمیم دارد در آینده WhatsApp Pay را در کشورهای دیگر هم گسترش دهد. در کنار آن تبلیغات را هم در قسمت Status این پیام‌رسان بگنجاند. بعد از سال‌ها به نظر می‌رسد واتساپ به مدل درآمدزایی شفافی رسیده است. اطلاعات دقیقی از میزان درآمد واتساپ در دسترس نیست. فیس‌بوک اطلاعات مالی خود را به اشتراک نمی‌گذارد و نمی‌توانیم بگوییم درآمد واتساپ چقدر است.