صدای دالبی چیست و انواع آن کدامند؟

صدای دالبی چیست؟

صدای دالبی دیجیتال که قبلاً با نام AC-3 شناخته می‌شد، یک تکنیک رمزگذاری صوتی دیجیتال است که میزان داده‌های مورد نیاز برای تولید صدای با کیفیت بالا را کاهش می‌دهد. دالبی دیجیتال از نحوه پردازش صدا توسط گوش انسان بهره می‌برد. در صدای دالبی وقتی نویز کدگذاری به فرکانس سیگنال صوتی نزدیک است، آن سیگنال صوتی نویز را می‌پوشاند تا گوش انسان فقط سیگنال صوتی مورد نظر را بشنود.

هدف اصلی Dolby Audio ارائه بهترین تجربه کیفیت صدا برای هر محتوایی است.

گاهی اوقات نویز در فرکانس یک سیگنال صوتی وجود دارد و باید کاهش یا حذف شود. با کاهش، حذف یا پوشاندن نویز، مقدار داده‌ها به یک دهم داده‌های یک دیسک فشرده (CD) کاهش می‌یابد. صدای دالبی دیجیتال در دیسک‌های همه کاره دیجیتال (DVD)، تلویزیون با کیفیت بالا (HDTV) و انتقال دیجیتال کابلی و ماهواره‌ای استفاده می‌شود. این فناوری به عنوان استاندارد صوتی برای تلویزیون دیجیتال (DTV) انتخاب شده است. استاندارد اروپایی DVB از Dolby Digital برای صدا استفاده نمی‌کند، بلکه از فناوری استاندارد MPEG برای سیگنال‌های صوتی و تصویری استفاده می‌برد.

بررسی کانال‌های مختلف دالبی دیجیتال

Dolby Digital پنج کانال با پهنای باند کامل، جلو چپ، جلو راست، مرکز، فراگیر سمت چپ و فراگیر راست را برای کیفیت صدای فراگیر واقعی ارائه می‌دهد. یک کانال افکت با فرکانس پایین (LFE) در دالبی گنجانده شده است که صدای مورد نیاز برای جلوه‌های ویژه و دنباله‌های اکشن در فیلم‌ها را ارائه می‌دهد. کانال LFE صدای دالبی یک دهم پهنای باند کانال های دیگر است و گاهی به اشتباه کانال ساب ووفر نامیده می‌شود. این طرح چند کاناله به عنوان صدای 5.1 کانال شناخته می‌شود.

از آنجایی که همه افراد و دستگاه‌ها تجهیزات لازم برای استفاده از صدای 5.1 کاناله Dolby را ندارند، توسعه دهندگان یک ویژگی downmixing را در نظر گرفته‌اند که سازگاری پخش این صدا با هر دستگاه پخشی را تضمین می‌کند. ویژگی downmixing در دستگاه پخش، امکان سیگنال صوتی را برای توانایی بازگشایی در آن دستگاه پخش خاص ارائه می‌دهد.

به عنوان مثال، وقتی یک سیگنال صوتی 5.1 کانالی به یک تلویزیون مونو تحویل داده می‌شود، این ویژگی جدید پخش سیگنال 5.1 کانال را به یک سیگنال مونو میکس می‌کند و به تلویزیون اجازه می‌دهد تا سیگنال صوتی دریافتی را پخش کند.

استاندارد صدای تلویزیون و برنامه‌های تلویزیون

کمیته سیستم‌های تلویزیون پیشرفته (ATSC) دالبی دیجیتال را به‌عنوان استاندارد برای تلویزیون انتخاب کرد، زیرا محبوبیت آن در بین تولیدکنندگان و بینندگان فیلم بیشتر است. همچنین توانایی در پخش صدا با ویژگی downmixing و دارا بودن صدای با کیفیت بالا از دلایل انتخاب این استاندارد است.

صنعت تلویزیون کابلی ایالات متحده نیز Dolby Digital را به عنوان استاندارد برای برنامه‌های تلویزیون پذیرفته است. اکثر تلویزیون‌ها به امکاناتی برای پخش صدای 5.1 کانال مجهز نیستند. به همین دلیل، بسیاری از برنامه‌های تلویزیونی از صدای دو کاناله استفاده می‌کنند. صدای 5.1 کانال عمدتا برای فیلم‌های سینمایی و تئاتر در سالن‌ها استفاده می‌شود. برای استفاده از صدای 5.1 کاناله Dolby Digital برای پخش ماهواره‌ای، یک گیرنده ماهواره‌ای که خروجی دالبی را ارائه می‌دهد ضروری است.

عموم ست‌تاپ‌باکس‌های دیجیتال مجهز به رسیور دو کاناله Dolby Digital هستند. برای استفاده از صدای 5.1 کانالی، به یک‌ستاپ‌باکس سازگار با 5.1 کانال یا یک واحد رمزگشای خارجی 5.1 کانال نیاز است. تجهیزات صوتی مناسب نیز ضروری است.

انواع صدای دالبی کدامند؟

1- ماتریس: فناوری‌های فراگیر پیشرفته، به تعداد زیادی بلندگو نیاز پیدا می‌کنند. در اینجا برای رفع مشکل نوعی از صدای دالبی ایجاد شد که ماتریس نام داشت. ماتریس در ساختارهای صدای فراگیر به رمزنگاری سیگنال‌های گوناگون صدا در داخل یک منبع استریو گفته می‌شود.

2- پرو لاجیک (Pro Logic): فناوری دالبی پرو لاجیک با استفاده از فرایند ماتریس توسعه پیدا کرد تا سیگنال‌های مجزا را در کانال‌های اصلی چپ و راست، رمزنگاری شوند. دالبی پرو لاجیک به دستگاه‌های خانگی صوتی امکان داد تا دو کانال اضافه‌ی صدا را از ورودی‌هایی همچون نوار VHS، رمزگشایی کنند. این فناوری در چند نسل مختلف با نام‌های Pro Logic II، Pro Logic IIx، Pro Logic IIz معرفی شده است.

3- صداهای فراگیر با فناوری 5.1، فناوری 6.1، فناوری 7.1، فناوری 9.1، 7.2، 9.2 و 11.2

4- دالبی اتموس

5- DTS:X و DTS Virtual:X