نشانه‌های هک شدن گوشی (اندروید و آیفون) چیست و چطور جلوی آن را بگیریم؟

این روزها گوشی‌های موبایل نقش بسیار پررنگی در زندگی روزمره ما دارند. خیلی از ماها صبح از قبل از اینکه چشمانمان کامل باز شود، با صورتی پف‌کرده گوشی خود را برمی‌داریم. به برنامه‌های آن سرک می‌کشیم و گاهی شب‌ها تا قبل از سنگین شدن پلک‌هایمان گوشی از دستمان نمی‌افتد! هیچکس دوست ندارد این عزیز دردانه و یار و یاور همیشگی‌اش به چنگ هکرها و افراد غریبه بیفتد. در این نوشتار به این سوال مهم که از کجا بفهمیم گوشی هک شده و علائم هک شدن گوشی چیست جواب می‌دهیم. همراهِ مجله اون با مَن باشید 🙂

اینم بخونید بد نیست: چگونه بفهمیم در واتساپ هک شدیم؟

گوشی‌های هوشمند امروز چیزی فراتر از یک دستگاه برای مکالمه به حساب می‌آیند. ما با تلفن همراه خود عکس‌ها و فیلم‌های باکیفیت می‌گیریم، کارهای بانکی خود را انجام می‌دهیم، دوستان جدید پیدا می‌کنیم، بازی می‌کنیم و کلی کار مختلف دیگر.

پس در این مورد هیچ شکی نیست که گوشی‌های هوشمند، کاملا با زندگی انسان‌ها گره خورده‌اند. به همین خاطر تلفن‌های همراه هدف‌های جذابی برای هکرها به حساب می‌آیند. چرا؟ چون با دسترسی به این دستگاه‌ها، می‌توانند اطلاعات بسیار حساسی (مثل اطلاعات کارت‌های بانکی، چت‌ها و تصاویر خصوصی و …) را پیدا کنند.

در بیشتر موارد هک شدن گوشی با علائم مختلفی خودش را نشان می‌دهد. اگر این نشانه‌ها را بشناسیم، می‌توانیم جلوی گسترشِ بیشتر مشکل را بگیریم. در ادامه مقاله با علائم هک شدن گوشی ایفون و اندروید به طور دقیق آشنا خواهیم شد.

علائم هک شدن گوشی در برندهای مختلف چیست؟

با اطلاع از این موارد می‌توانید سریع‌تر مشکل را شناسایی کرده و زودتر گوشی خود را نجات دهید.

1 – مشاهده هشدارها (alerts) و پیام‌های (pop-ups) عجیب یا غیرمعمول

اگر اِعلان‌های مشکوک و عجیبی دریافت می‌کنید، احتمالا گوشی شما هک شده است. برای مثال ممکن است تبلیغات چشمک‌زن آزاردهنده‌ای با محتوای مستهجن و جنسی در موبایل خود ببینید. یا مثلا اِعلانی که حاوی محتوایی نامتعارف است.

2 – ایجاد SMS، پیام یا تماس‌های جدید بدون دخالتِ شما

اگر متوجه پیام‌ها یا تماس‌هایی شدید که قبلا در گوشی شما وجود نداشتند و مطمئنید که خودتان آن‌ها را نساخته‌اید؛ احتمالا گرفتار هکرها شده‌اید.

3 – استفاده بیش از حد از اینترنت موبایل گوشی

اگر خیلی سریع و غیرطبیعی اینترنت موبایلتان تمام می‌شود، ممکن است گوشی شما هک شده باشد. البته این مورد نیاز به بررسی بیشتر دارد. مطمئن شوید که کسی در خانه، محیط کار یا هر جای دیگر، از اینترنت گوشی شما استفاده نمی‌کند. همچنین بررسی کنید که یک برنامه خاص باعث مصرف زیاد از حد اینترنت شما نشده باشد.

4 – دیدن اپلیکیشن‌های جدید که قبلا وجود نداشتند

هنگامی که گوشی جدید می‌خریم، بعضی از برنامه‌ها به شکل پیش‌فرض در آن نصب شده‌اند. این برنامه‌ها با توجه به برند تلفن همراهی که تهیه می‌کنید، فرق می‌کنند. برای مثال Play store گوگل در تمام گوشی‌های اندرویدی وجود دارد.

اگر بعد از مدتی برنامه‌هایی دیدید که قبلا وجود نداشتند و مطمئنید خودتان آن‌ها را دانلود و نصب نکردید، به هک شدن گوشی موبایل خود شک کنید. این مورد یکی از قوی‌ترین علائم هک شدن گوشی به حساب می‌آید.

5 – باتری گوشی با سرعت زیاد خالی می‌شود

اگر باتری گوشی شما نسبت به قبل با سرعت بسیار بیشتری شارژ خالی می‌کند، احتمالا با یک نشانه قوی از هک شدن تلفن همراه مواجه شده‌اید. بعضی از بدافزارها با فعالیت بسیار زیاد خود، باعث مصرف بیش از حد باتری گوشی دستگاه می‌شوند. البته این موضوع را هم باید مدنظر داشته باشید که ممکن است باتری دستگاه‌تان یا یکی از IC های گوشی آسیب دیده باشد.

6 – گوشی شما بیش از حد داغ می‌شود

در بررسی علائم هک شدن گوشی، داغ شدن بیش از حد گوشی نشانه عجیب و غریبی است و در حالت عادی نباید این اتفاق بیفتد. البته هنگام اجرای بازی‌های سنگین طبیعی است که حرارت تولیدی گوشی بیشتر شود. اما اگر این اتفاق در حالت عادی و هنگام انجام کارهای معمول و روتین رخ دهد، احتمالا با یکی از علائم ویروسی شدن گوشی طرف هستیم.

7 – کند شدن غیرعادی تلفن همراه

کند شدن گوشی یکی از مهم‌ترین نشانه‌ها و علائم هک شدن گوشی است. برای مثال باز کردن یک صفحه وب ممکن است کلی زمان ببرد یا اصلا مرورگر شما Crash کند. یا ارسال و دریافت پیامک‌ها با کندی غیرمعمول همراه باشند و مواردی مشابه.

البته فراموش نکنید که سخت‌افزار بعضی از گوشی‌ها ضعیف است و نباید انتظارهای غیرمعمول از گوشی داشت. برای مثال نمی‌توان بازدهی Redmi note 9A را با خانواده Xiaomi Mi 11 مقایسه کرد.

بعد از مشاهده علائم هک شدن گوشی باید چه کار کنیم؟

اگر با موارد بالا مواجه شدید، در کمال تاسف باید اعلام کنیم که احتمالا گوشی شما ویروسی است. بدون اتلاف وقت، روش‌هایی که در ادامه توضیح دادم را امتحان کنید.

1 – برنامه‌های مخرب را شناسایی و حذف کنید

در قدم اول تمام برنامه‌های مشکوک و مخرب گوشی خود را پاک کنید. بسیاری از اپلیکیشن‌ها خودشان را شبیه به یک برنامه معروف می‌کنند. در حالی که ابزار جاسوسی و هک هستند. با دقت برنامه‌های خود را بررسی کنید و هر موردی مشکوکی که دیدید را حذف کنید.

2 – از یک آنتی‌ویروس استفاده کنید

با اجرای یک آنتی‌ویروس قدرتمند، می‌توانید مشکل هک شدن گوشی خود را برطرف کنید. اگر در انتخاب آنتی‌ویروس با مشکل مواجه شدید، پیشنهاد می‌کنم مقاله معرفی 8 آنتی ویروس رایگان برای اندروید را مطالعه کنید.

3 – گوشی خود را بازیابی کارخانه (Reset Factory) کنید

می‌دانید که با انجام این کار تمام اطلاعاتی که در گوشی خود دارید از بین می‌روند. اما در عوض، خیالتان راحت می‌شود که به احتمال بسیار زیاد شر تمام ویروس‌ها از گوشی شما کم شده است. پیشنهاد می‌کنم قبل از انجام این کار از گوشی موبایل خود بکاپ تهیه کنید.

4 – پسوردهای خود را عوض کنید

یکی از مهم‌ترین کارهایی که بعد از مشاهده علائم هک شدن گوشی باید انجام دهید، عوض کردن پسورد سرویس‌های مختلف است. ممکن است هکر با دسترسی به گوشی شما، پسوردهای مختلفی که در جاهای متفاوت استفاده کردید را پیدا کند. برای امن نگه داشتن حساب‌های کاربری خود، به سرعت رمز عبور سرویس‌های مختلف خود را تغییر دهید.

چرا هکرها می‌خواهند به گوشی موبایل شما دسترسی پیدا کنند؟

• برای اینکه اطلاعات شما را بدزدند. (مواردی مثل عکس، فیلم، فایل‌های صوتی و …)
• برای اینکه به اطلاعات حساب‌های بانکی شما دسترسی پیدا کنند.
• به این خاطر که از اطلاعات شما برای کارهای غیرقانونی استفاده کنند.
• گاهی به خاطر این که قدرت و توانایی‌های خودشان را ثابت کنند 🙂
• و غیره

چطور از هک شدن گوشی موبایل خود جلوگیری کنیم؟ (در اندروید و آیفون)

حالا که با علائم هک شدن گوشی آشنا شدیم، بهتر است راجع به پیشگیری و جلوگیری از هک شدن گوشی هم صحبت کنیم.

اطلاعات مهم را در گوشی نگه ندارید

1 – سعی کنید تا جای ممکن اطلاعات مالی خودتان را در گوشی نگه ندارید. اگر هم این کار را می‌کنید، مطمئن شوید در برنامه‌های امن و کاملا مطمئن از آن‌ها استفاده می‌کنید.

اتصالات وای فای و بلوتوث را خاموش کنید

2 – هنگامی که اتصال وای فای ندارید، حتما وای فای دستگاه خودتان را خاموش کنید. (فقط هنگام استفاده روشن باشد.)

3 – اگر از بلوتوث دستگاه استفاده نمی‌کنید، آن را خاموش کنید. (فقط هنگام استفاده روشن باشد.)

4 – از اتصال به شبکه‌های عمومی (Public Wi-Fi) خودداری کنید. ممکن است از این طریق هکرها به گوشی شما دسترسی پیدا کنند.

5 – شارژرهایی که در مکان‌های عمومی وجود دارند هم امن نیستند. ممکن است هکرها با همین شارژها به گوشی شما نفوذ کنند. در حمله Juice jacking دقیقا همین اتفاق می‌افتد و مهاجم می‌تواند با پورت USB اطلاعات شما را از گوشی استخراج کند.

موارد امنیتی مرتبط با ورود به گوشی را رعایت کنید

6 – همیشه از یک رمز عبور یا الگوی ورود (pattern lock) برای وارد شدن به گوشی خودتان استفاده کنید.

7 – اگر گوشی شما اثر انگشت و تشخیص چهره دارد، از آن‌ها استفاده کنید.

8 – به قفل کردن صفحه نمایش گوشی اکتفا نکنید. برای تمام برنامه‌های مهم گوشی خودتان یک رمز عبور در نظر بگیرید. بیشتر گوشی‌های همراه یه صورت داخلی (built-in) این قابلیت را دارند و نیاز نیست یک اپلیکیشن جداگانه برای این کار نصب کنید.

به طور مستمر دستگاه خود را آپدیت کنید

9 – به محض انتشار به‌روزرسانی‌های جدید برای مدل گوشی خودتان، این آپدیت‌ها را نصب کنید. همچنین به‌روزرسانی‌های جدید برنامه‌ها را نصب کنید.

با احتیاط از گوشی موبایل خود استفاده کنید!

10 – حواستان به موارد مشکوک و عجیب در گوشی‌تان باشد. اگر با علائم هک شدن گوشی که بالاتر به آن اشاره کردیم مواجه شدید، بلافاصله موضوع را به شکل دقیق‌تر بررسی کنید.

11 – همیشه برنامه‌ها و بازی‌های موردنیاز خودتان را از منابع معتبر دانلود کنید. اگر سیستم‌عامل گوشی شما اندروید است، Google Play store بهترین گزینه ممکن برای دانلود انواع اپلیکیشن‌ها است.

12 – هنگام نصب یک برنامه جدید، به دسترسی‌های آن برنامه توجه کنید.

13 – از Google authenticator استفاده کنید. این برنامه هم در اپ استور هم در گوگل پلی وجود دارد. Google authenticator یک ابزار بسیار عالی برای اضافه کردن لایه امنیتی جدید به برنامه‌ها و حساب‌های کاربری است. این برنامه کاربردی گوگل بدون اتصال به اینترنت و به شکل آفلاین هم کار می‌کند.

14 – حتما از یک آنتی‌ویروس در گوشی خود استفاده کنید. آنتی‌ویروس‌ها بدافزارهای مختلفی را تشخیص می‌دهند و تا حد قابل قبولی امنیت دستگاه شما را تامین خواهند کرد.

15 – از روت (Root) یا جیلبریک (Jailbreak) کردن دستگاه خودداری کنید. هر چند انجام این کار مزایای زیادی به همراه دارد، اما مشکلات امنیتی هم برای گوشی شما به وجود می‌آورد.

جمع‌بندی موضوع علائم هک شدن گوشی و مقابله با آن

بین هکرها هم آدم خوب و بد وجود دارد. خدا نکند گذرتان به هکرهای کلاه سیاه و بد ذات بیفتد. با توجه به رشد و همه‌گیری استفاده از تلفن‌های هوشمند، هک این دستگاه‌ها به شدت جذاب شده است. در این مقاله نشانه‌های ویروسی شدن گوشی‌های اندروید و آیفون را بررسی کردیم. همچنین به این موضوع پرداختیم که چطور جلوی هک شدن گوشی خود را بگیریم یا اگر این اتفاق افتاد، چطور با آن مقابله کنیم.